Rynek – Szlifiernia – ZEM – Cmentarz Wojenny – Stacja Kolejowa – Muzeum Papiernictwa – Kościół p.w. Św. Piotra i Pawła – Rynek
Duszniki-Zdrój leżą w obniżeniu i to właśnie ukształtowanie terenu determinuje kształt miasta: dosyć wąska dolina Bystrzycy Dusznickiej na południu i szersza część miejska na północy. Zapraszamy na zwiedzenie właśnie tej północnej części – związanej z zabudową mieszkaniową, fabrykami i węzłem komunikacyjnym.
Spacer zaczynamy od zwiedzenia Rynku (1). W jego centralnej części zobaczymy pomnik Matki Boskiej z dzieciątkiem oraz figurami świętego Floriana, świętego Sebastiana i Anioła z kartuszem z roku 1725, wyrzeźbiony w piaskowcu przez Georga Leonarda Webera ze Świdnicy jako wotum za uratowanie miasta przed zarazą.
Obok figury stoi pręgierz, nie jest to jednak oryginał, lecz symboliczna rekonstrukcja postawiona w sercu miasta w 2004 roku. Wykorzystany do tego celu kamień stanowił element ogrodzenia w jednej z dusznickich posesji. Nie wiadomo, co stało się z pierwotnym pręgierzem.
Teraz przejdźmy do kamienicy nr 1 znajdującej się na południowej ścianie Rynku, od niej można rozpocząć oglądanie kamienic, które szerzej opisane są tutaj.
Gdy już znajdziemy się na północnej ścianie ruszamy dalej w ulicę Sudecką. Miniemy kilka starych kamienic i po prawej stronie pojawi się zabytkowa remiza Dusznickiej Ochotniczej Straży Pożarnej (2). Zaraz za remizą znajduje się nowy parking Park And Ride. Zostawić tu można swoje auto i dalej zwiedzać nasze miasto pieszo. Idąc dalej dochodzimy do budynków po starej szlifierni (3). Powstała ona w końcówce XIX wieku i działała do roku 1991.
Przejdźmy przez drogę krajową nr 8. Po drugiej stronie znajdują się największe zakłady przemysłowe w Dusznikach – ZEM SP. z.o.o. (4). Obecnie pracuje tu około 200 osób ale bywały czasy, że zakłady zatrudniały nawet do 2000 pracowników.
Ciekawostka: pracownicy ZEM-u jako jedni z pierwszych w kraju przystąpili do strajku okupacyjnego w proteście przeciwko władzy komunistycznej, o czym przypomina pamiątkowa tablica przy głównym wejściu.
Następnym punktem wycieczki jest stary austryjacko-pruski cmentarz (5) znajdujący się na „tyłach” zakładu. Spoczywa na nim 142 żołnierzy z armii pruskiej i 132 żołnierzy z armii austriackiej poległych w wojnie w 1866 roku. Wśród nich jest wielu Polaków, którzy w czasie zaborów walczyli w dwóch wrogich armiach. To jedno z niewielu takich miejsc w tej części Europy.
Po zwiedzeniu cmentarza wracamy na łącznik z ulicą Słowackiego, a gdy już będziemy na tej ulicy skręcamy w lewo i idziemy dalej na północ. Po lewej stronie miniemy Kamienny Krzyż (6).
Na najbliższym skrzyżowaniu idziemy w prawo i do góry w ulicę dworcową. Jak sama nazwa wskazuje dojdziemy do stacji kolejowej (7) wybudowanej na początku XX wieku.
Linia kolejowa Kłodzko – Kudowa stała się motorem napędowym lokalnej gospodarki na początku XX wieku. Po jej wybudowaniu na początku tamtego stulecia z dnia na dzień gwałtownie przybywała liczba kuracjuszy i turystów. Obecnie jednak nasza kolej nie wpływa już tak jak kiedyś na liczbę odwiedzających, nie mniej przejazd pociągiem może być ciekawą atrakcją, gdyż sama trasa jest bardzo malownicza.
Z dusznickiego dworca udajemy się dalej w kierunku drogi krajowej nr 8. Po jej przejściu skręcamy w lewo i alejką wzdłuż rzeki Jastrzębnik (8) kierujemy się do Muzeum Papiernictwa (9). Budynki muzeum zwracają uwagę malowniczo rozczłonkowaną bryłą, pięknymi, krytymi gontem dachami i ozdobnymi, wolutowymi szczytami. W muzeum znajduje się młyn papierniczy który ma już ponad 4,5 wieku. Pierwsze zapisy mówią o zakupie budynku papierni przez przybyłego z Saksonii Mikołaja Kretschmera. Produkowany przez niego papier ze znakiem wodnym wyobrażającym św. Piotra z kluczami znany był na Śląsku z wysokiej jakości. Wytwarzano go ze szmat lnianych oraz kleju z kości i skór baranich.
W muzeum możemy odwiedzić wystawy stałe i czasowe. Możemy też skorzystać z oferty warsztatów samodzielnego czerpania papieru.
Dalsza nasza wędrówka skierowana jest w stronę Rynku. Po drodze mijać będziemy Kościół parafialny p.w. św. Piotra i Pawła (10) a przy nim pomnik Jana Pawła II odsłonięty w roku 2014.
Przed samym Rynkiem skręcimy jeszcze w ulicę Krótką gdzie w niewielkim budynku znajdowały się dawne pomieszczenia dusznickiego aresztu (11).
Dochodząc do Rynku kończymy 5 kilometrową trasę po północnej części Duszniki-Zdroju.